Παρασκευή 25 Ιανουαρίου 2008

Πέρα από τα αυτονόητα και την ανάγκη

Ένα νέο κύμα συντηρητισμού εξαπλώνεται γοργά σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Σε κάποιες μάλιστα χώρες με στρεβλή οικονομικο-κοινωνική ανάπτυξη, όπως η Ελλάδα, το κύμα αυτό τείνει να πάρει μεγάλη διάσταση. Ο υπόκωφος ήχος από το κοινωνικό τσουνάμι, που πλησιάζει, έφτασε, ήδη, στα πλέον ευαίσθητα αυτιά.

Η παγκόσμια επικράτηση του νεοφιλελευθερισμού μεταλλάσσει με ασύλληπτη ταχύτητα το σύστημα και τα κριτήρια κοινωνικής διάρθρωσης σε ολόκληρο τον κόσμο. Η ανασφάλεια περισσεύει, όχι μόνο στις τάξεις των μη προνομιούχων και των αθλίων της ζωής, αλλά κυρίως μεταξύ των εχόντων την ισχύ και κατεχόντων τα μέσα και την απορρέουσα εξουσία από αυτά.

Ο νεοφιλελευθερισμός τούς παγίδευε όλους, καθώς αποδείχθηκε ότι δεν αποτελεί ένα απλό σύστημα οικονομικής συμπεριφοράς με συγκεκριμένη πολιτική έκφραση, αλλά ένα ολοκληρωμένο πολιτισμικό και κοινωνικό σύστημα παγκόσμιας οργάνωσης.

Είναι, κυρίως και πρωταρχικά, ένα σύστημα οργάνωσης της αντίληψης του κόσμου:
ορίζει αυθεντικά τα «αυτονόητα» και προσδιορίζει την «ανάγκη» καθολικά, διαπερνώντας την υφιστάμενη κοινωνική διαστρωμάτωση.

Η αριστερά ζαλίστηκε εντός αυτού του νέου ολοκληρωτισμού, που την αιφνιδίασε με την ταχύτητα εξάπλωσης του και σπαρταράει πολιτικά σαν το ψάρι έξω από το νερό.

Η δεξιά εσωτερίκευσε εύκολα το οικονομικό μέρος, αλλά τρελάθηκε όταν συνειδητοποίησε το αντίτιμο: την κατάλυση της εθνικής κυριαρχίας και των θεσμών που διαχρονικά νομιμοποιούσαν την εξουσιαστική της υπόσταση, δηλαδή όταν κατάλαβε ότι επίκειται η οργανωτική και λειτουργική της διάλυση.

Ο νεοφιλελευθερισμός προκαλεί πλέον παγκόσμια σύγχυση, καθώς ξέφυγε από τα στενά ιδεολογικά του πλαίσια και έγινε κοινός τρόπος (τόπος) ζωής. Βιώνουμε, σχεδόν όλοι, την εποχή του νεοφιλελευθερισμού: αστοί, μικροαστοί, αγρότες, άνεργοι, πλούσιοι, φτωχοί και ευημερούντες. Αντιλαμβανόμαστε τις ανάγκες μας στο πλαίσιο που αυτός, ο νέος ολοκληρωτισμός, προσδιορίζει και δομούμε την «κοινή λογική» μας στο πεδίο των αυτονοήτων που επιβάλει, με την ολοκλήρωση της αγοράς και την παγκοσμιοποίηση του μηνύματος, κοινής λήψης, από τα ΜΜΕ.

Έτσι, αριστεροί και δεξιοί σκέφτονται και δρουν νεοφιλελεύθερα, ενώ ταυτόχρονα πολιτικολογούν και ονειρεύονται παραδοσιακά αριστερόστροφα ή αντίστοιχα δεξιόστροφα. Όμως, μια μικρή- ακόμη – ομάδα πολιτών τείνει να ξεφύγει από τις παλιές γραμμές και να πάρει τη τύχη στα χέρια της. Είναι αυτοί που κατάλαβαν ότι η εποχή του νεοφιλελευθερισμού δεν ξεπερνιέται με αριστεριστικούς δογματισμούς, ούτε με εθνικιστικές κορώνες, αλλά με άμεση αλλαγή στον τρόπο ζωής μας.

Ο κόσμος δεν γυρίζει πίσω, ούτε μένει στάσιμος, εξελίσσεται χαοτικά και τυχαία, μέσα σε ένα σύστημα αναγκών που προσδιορίζει το νεοφιλελεύθερο μοντέλο κυριαρχικής αντίληψης του κόσμου. Όλοι μας είμαστε δεμένοι με χοντρές αλυσίδες σε αυτό το μοντέλο που χαρακτηρίζεται από οικονομικό ντετερμινισμό.

Μόνο αν, καταλαβαίνοντας τι μας συμβαίνει, κατορθώσουμε να σπάσουμε αυτά τα δεσμά, θα έχουμε κάποια ελπίδα να αναπτύξουμε σε πραγματική βάση την προοδευτική ιδεολογία μας και να δομήσουμε εναλλακτικές πολιτικές. Τούτο, όμως, απαιτεί αλλαγή της καθημερινότητας: ένα νέο τρόπο αντίληψης του Εαυτού, του Άλλου, της Φύσης και της Κοινωνίας. Ας δραπετεύσουμε από την ανάγκη προσαρμογής στον νεοφιλελευθερισμό και στα tips που προβάλει και ας δώσουμε άλλη, πιο φυσική διάσταση, στην ζωή μας. Για να ζήσουμε όμορφα χρειαζόμαστε λιγότερα καταναλωτικά αγαθά, λιγότερη σαβούρα στο πεπτικό μας, μικρότερη ιδιοκτησία, μικρότερο κράτος, αλλά περισσότερο δημόσιο χώρο, ισχυρότερη κοινωνία, ελεύθερη επιστήμη, καλλιέργεια της παιδείας και των τεχνών, απροκατάληπτη ανάπτυξη της τεχνολογίας, και προπάντων ελεύθερη φύση και καθαρό αέρα! Η συσσώρευση πλούτου αποτελεί βαρβαρότητα και η επίδειξη του, την μέγιστη μικρότητα, που είναι άξια της περιφρόνησης μας.

Η επόμενη μέρα θα χαράξει όταν εγκαταλείψουμε την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, υπέρ ενός αποκεντρωμένου συστήματος άμεσης, διαβουλευτικής δημοκρατίας. Τότε μόνον το θετικό παράδειγμα και η ευθύνη θα θριαμβεύσουν!

Δεν υπάρχουν σχόλια: