Παρασκευή 22 Αυγούστου 2008

Σκέψεις στο παρά πέντε των εκλογών

Του Αγίου

Καθώς η ώρα των «πολύ-πρόωρων» εκλογών έφτασε, μια και η κυβέρνηση-Καραμανλή αδυνατεί να αντιμετωπίσει την πίεση για άμεση επίλυση της διένεξης με την ΠΓΔΜ, ενώ παράλληλα τρέμει τις ενδεχόμενες νέες αποκαλύψεις για τις μίζες της Siemens, κρίνω σκόπιμο να «παρακινήσω» την ριζοσπαστική αριστερά, τους οικολόγους και την προοδευτική σοσιαλδημοκρατία να ασχοληθούν σοβαρά με το ζήτημα της δημοκρατικής ανάπτυξης, μελετώντας τις ιδέες του Ρομπέρτο Ούνγκερ.

Ο «ομοϊδεάτης μου», σημαντικός διανοητής και επιστήμονας με αξιοζήλευτο έργο στην κοινωνική θεωρία και πολιτική, ανέλαβε το «Υπουργείο Ιδεών» της Βραζιλίας, αποσκοπώντας να συμβάλει στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου κοινωνικού μοντέλου που θα συνδυάζει την οικονομική αποτελεσματικότητα με την δημοκρατία.

Οι ιδέες του άριστα θα μπορούσαν να συμβάλουν στην αποκρυστάλλωση μιας προοδευτικής πολιτικής και στην Ελλάδα και μάλιστα στο πλαίσιο ενός προγράμματος ανασυγκρότησης της χώρας από αριστερά.

Ο Ρομπέρτο Ούνγκερ, μελετώντας το αδιέξοδο της δυτικοευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, αντί να λοξοκοιτά προς το νεοφιλελευθερισμό , τολμά και επαναθέτει το πρόβλημα της ανάπτυξης στον «ταξικό» πυρήνα του, δίχως δογματισμό και θεωρητική προκατάληψη.

Προτείνει την αναζωογόνηση της μικροαστικής τάξης με ταυτόχρονη αλλαγή του οικονομικού μοντέλου, της πρωτοφανούς συσσώρευσης από τον χρηματοπιστωτικό τομέα και ανάπτυξη του κοινωνικού κράτους με διεύρυνση των δημόσιων αγαθών.

Έχοντας την πεποίθηση ότι η υπόθεση της ανάπτυξης δεν εξυπηρετείται, σήμερα, από τις μεγάλες επιχειρήσεις προτείνει ένα σχέδιο θεσμικής ανάδειξης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων σε μοχλό κοινωνικής προόδου.

Πιστεύει ότι αν στις βιώσιμες, ανταγωνιστικές και «δημιουργικές» μικρές επιχειρήσεις δοθεί πρόσβαση στις πιστώσεις και τις φοροαπαλλαγές που τώρα απολαμβάνουν μόνον οι μεγάλοι με ενίσχυση της καινοτομίας σε όλα τα επίπεδα, τότε τα κέρδη θα μοιράζονται σε μια ευρύτερη κοινωνική βάση και δεν θα μονοπωλούνται πια από μεγάλους οργανισμούς που τείνουν να καταστούν κράτος εν κράτει, υπαγορεύοντας μάλιστα την οικονομική πολιτική στις κυβερνήσεις.

Φτηνό νόμισμα δεν υπάρχει πλέον στην Ελλάδα και τα φτηνά εργατικά χέρια τείνουν να εκλείψουν σιγά-σιγά με την ένταξη των μεταναστών στη νομιμοποιημένη αγορά εργασίας, έτσι το μοντέλο της ανάπτυξης που ακολουθήθηκε μέχρι τώρα υπακούοντας στις νεοφιλελεύθερες θεωρήσεις περί συσσώρευσης καταρρέει, δημιουργώντας μια μεγάλη μαύρη τρύπα όχι απλώς στα δημοσιονομικά, αλλά κυρίως στο κοινωνικό μοντέλο της χώρας.

Οι νεόπτωχοι αυξάνονται, ενώ οι υπερχρεωμένοι βρίσκονται σε αδιέξοδο, την ώρα που η αγορά εργασίας συμπιέζεται διαρκώς, με τους «απασχολήσιμους» να αποτελούν τον κανόνα των νέων εργαζομένων.

Όλοι αυτοί οι νέοι «άθλοι» της κοινωνίας πνίγονται από την αδικία και συνθέτουν ολοένα και περισσότερο ένα ιδιόμορφο κοινωνικό περιθώριο, το οποίο αρνείται να αποδεχτεί τον εξευτελισμό από την ελεημοσύνη φιλεύσπλαχνων(!) κυβερνήσεων ή την ομηρία από το σύστημα της πατρωνίας του δικομματισμού.

Τώρα, μάλιστα, που η κυβέρνηση- Καραμανλή «ξεφορτώθηκε» δημόσιες επιχειρήσεις, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν εργαλεία στρατηγικής ανάπτυξης, δεν υπάρχει καμία άλλη προοπτική εκτός από την «επανάσταση» των μικρομεσαίων.

Αυτό, πράγματι, θα έθετε την αναγκαία, για την κοινωνική συνοχή, αναδιανομή σε παραγωγική και αναπτυξιακή βάση και θα έδινε την δυνατότητα ορθολογικοποίησης των φορολογικών προσόδων του κράτους.

Έτσι, η ύπαρξη των μικρομεσαίων θα έπαυε να στηρίζεται στην παραοικονομία, στην φοροδιαφυγή και την φοροκλοπή και θα απέφερε ένα σημαντικό έσοδο στην πολιτεία για την ανάπτυξη της «ευημερούσας κοινωνίας».

Το πλέον ενδιαφέρον, στην προσέγγιση Ούνγκερ, είναι ότι αυτή η κοινωνικο-οικονομική μεταρρύθμιση δεν αντιφάσκει με την πορεία της χώρας στην ΕΕ, ούτε απαιτεί ριζική αλλαγή στην συγκρότηση της πολιτείας. Η καινοτομία του μοντέλου αυτού στηρίζεται στην αντιστροφή της φοράς ανάπτυξης: όχι από πάνω προς τα κάτω, αυτή τη φορά, αλλά αντίστροφα από κάτω προς τα επάνω.

Οι απόψεις αυτές δεν είναι φαντασιώσεις, στηρίζονται σε εμπειρικά δεδομένα, τεκμηριώνονται επιστημονικά και θα μπορούσαν να εξελιχθούν εύκολα και απλά σε εργαλεία άσκησης πολιτικής και συγκρότησης νέων θεσμών διακυβέρνησης, αν φυσικά η ευρύτερη αριστερά και ο δημοκρατικός κόσμος αποφάσιζαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους σε ένα κοινό πρόγραμμα ανασυγκρότησης της ανάπτυξης και κοινωνικής πολιτικής.

Εγώ, δεν θα κουραστώ να το φωνάζω!

1 σχόλιο:

ο αγιος είπε...

By Zhiyuan Cui
http://www.robertounger.com/cui.htm)

UNGER defends the “radical democratic project.” But his definition of “radical project” is much broader and more inclusive than most other currently available definitions: “John Stuart Mill, Alexander Herzen, Karl Marx, P.J. Proudhon and Virginia Woolf were all champions of the cause.”…
...He argues for “disentrenchment,” “destabilization rights” and “negative capability.” But he does not belong to the school of “deconstruction,” because his own “constructive” theory recognizes that the degree of our freedom with regard to social structure is itself a variable up for grabs in history.He is not an antiliberal, but he calls his theory “superliberal”, in the sense of realizing the highest inspirations of liberalism by transforming its conventional institutional commitments.…
...Unger’s social theory can be understood as an effort to carry the idea of “society as artifact” to the extreme. It means that “society is made and imagined, that it is a human artifact rather than the expression of an underlying natural order.”The idea of “society as artifact” has its origin in the European Enlightenment. But its full implication has only been worked out half-way. The road of taking the idea of “society as artifact” to the end has been blocked by the countertendency within modern social theories to develop a “science of history.”…
...Though Unger chose Marxism to exemplify “deep-structure social theory”, he made it clear that Durkheim and Weber could also serve as good illustration. According to Unger, deep-structure social analysis is defined by its devotion to three recurrent theoretical moves. The first move is the attempt to distinguish in every historical circumstance a formative context, structure, or framework from the routine activities this context helps reproduce; The second move is the effort to represent the framework identified in a particular circumstance as an example of a repeatable and indivisible type of social organization such as capitalism; The third one is the appeal to the deep-seated constraints and the developmental laws that can generate a closed list or a compulsive sequence of repeatable and indivisible frameworks.According to Unger, deep-structure social theory is in an advanced state of disintegration. Its commitment to the above-mentioned three moves is becoming increasingly discredited by historical and contemporary practical experience. One response to this discredited deep-structure social theory is “positivist social science”, which denies all together the distinction between “formative context” and “routine activities” within the context. But Unger argues that positivist social science is no way out….