Τα χαμόγελα του δικομματισμού

Του Αγίου

Ανάσα αισιοδοξίας στο ΠΑΣΟΚ και στη ΝΔ προσφέρουν αρκετά δημοσιεύματα των τελευταίων δύο ημερών, τα οποία σχολιάζοντας την τάση στην εκλογική διάθεση των Ελλήνων, παρατηρούν ότι ο δικομματισμός ανακάμπτει.

Μελετώντας, στο μέτρο του δυνατού, και εμείς τα δημοσιευμένα ευρήματα των πρόσφατων ερευνών εκλογικής συμπεριφοράς, θα συμφωνούσαμε με τους αισιόδοξους σχολιαστές μόνο στο βαθμό που θα το είχαμε ανάγκη.

Σε διαφορετική περίπτωση θα μιλάγαμε, απλώς, για επιβράδυνση του ρυθμού απαξίωσης των δυο μεγαλύτερων κομμάτων του πολιτικού συστήματος.

Το μόνο αδιαμφισβήτητο γεγονός είναι ότι η επικοινωνιακή αξιοποίηση της πολιτικής του βέτο από την πλευρά του Καραμανλή και η προβολή ενός «υπεύθυνου» κυβερνητικού προφίλ από τον Γ. Παπανδρέου πέτυχαν να μειώσουν τις τάσεις απο-συσπείρωσης, στη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ.

Η αύξηση κατά 5% περίπου στη συσπείρωση των δύο μεγάλων κομμάτων, σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση της MRB, για παράδειγμα και η μικρή μείωση της τάσης απομάκρυνσης ψηφοφόρων από την κομματική κοίτη του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, δείχνουν δύο κυρίως πράγματα: ότι η μαζική και ολοκληρωτική, ως προς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, καμπάνια όλων σχεδόν των ΜΜΕ υπέρ του «καραμανλικού βέτο» και της συναινετικής στάσης του Γιώργου ως προς την περίφημη, αλλά εκ των πραγμάτων ανύπαρκτη, «κόκκινη γραμμή», κατόρθωσε να δημιουργήσει την αίσθηση σταθερότητας στο πολιτικό σύστημα.

Έτσι, οι πλέον συντηρητικοί ψηφοφόροι του δικομματισμού, οι οποίοι με πόνο ψυχής απομακρύνονταν δειλά-δειλά από τα δύο μεγάλα κόμματα βρήκαν μια καλή αφορμή να το ξανασκεφθούν!

Όμως, η ρευστή κατάσταση στο πολιτικό σύστημα δεν θεραπεύεται με ενέσεις συναίνεσης και αισιοδοξίας, περί ευόδωσης των εθνικών θεμάτων, διότι από τη μια τα αίτια της αποδιάρθρωσης του συστήματος βρίσκονται αλλού και από την άλλη το περίφημο στερεότυπο που προβάλλεται από τις ηγεσίες του δικομματισμού: « όταν είμαστε ενωμένοι και αποφασισμένοι, πετυχαίνουμε τους στόχους μας», είναι αβάσιμο επί του συγκεκριμένου ζητήματος της «ονομασίας της ΠΓΔΜ» και ταυτόχρονα δίκοπο μαχαίρι για όσους το επικαλούνται, σε μεσοπρόθεσμη διάσταση.

Σημειώστε ότι, η περίφημη συναίνεση αποτελεί απλώς ένα επικοινωνιακό τεχνούργημα που έρχεται να τονώσει την ψευδαίσθηση της ισχυρής Ελλάδας, άρα να δικαιώσει άρρητα τις κυβερνήσεις του δικομματισμού, και ταυτόχρονα να ενισχύσει την εθνική αυτοπεποίθηση των Ελλήνων σε μια άκρως αντιφατική βάση.

Είναι οι ίδιες δημοσκοπήσεις που εμφανίζουν τους ερωτώμενους να αναπτύσσουν, ως προς το «σκοπιανό» ( και μετά το «βέτο»), εντελώς αντίθετη στάση από αυτήν που εκδηλώνει η κυβέρνηση κατά τις διαπραγματεύσεις.

Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων τάσσεται υπέρ μιας «σκληρής» στάσης, ενώ κατά συντριπτική πλειονότητα είτε δεν δέχονται η γειτονική χώρα να χρησιμοποιεί καθόλου το «Μακεδονία», ή ανέχονται ως συμβιβασμό μόνο το «Ανω Μακεδονία» και τίποτε άλλο. Ταυτόχρονα ούτε να ακούσουν δεν θέλουν για αμερικανική διαμεσολάβηση. Εντελώς αντίθετα πράγματα, δηλαδή, από αυτά που πράττει η κυβέρνηση–Καραμανλή!

Άρα, δεν διαπιστώνεται στην πραγματικότητα λαϊκή συναίνεση στους κυβερνητικούς χειρισμούς, αλλά απλώς συναίνεση στο πλαίσιο του πολιτικού συστήματος ικανή να προσφέρει παρηγοριά στον δικομματισμό και να επιβραδύνει την αποδόμηση του καθεστώτος που τον στηρίζει.

Πέραν αυτών, το πλέον κρίσιμο στοιχείο που προσφέρουν αυτές οι μετρήσεις, κατά τη γνώμη μας ασφαλώς, είναι ποιοτικού χαρακτήρα.

Για πρώτη μετά το 1980 φαίνεται να διαταράσσεται το δίπολο ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Και τα δύο συνεχίζουν να εμφανίζονται ως επιλογές διακυβέρνησης, αλλά όχι εναλλακτικά.

Ο κόσμος δείχνει να εμπιστεύεται ακόμη σε κάποιο βαθμό ( σε όλες τις μετρήσεις, μικρότερο σαφώς από την ΝΔ) το ΠΑΣΟΚ ως εν δυνάμει κυβέρνηση , αλλά να θεωρεί ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτός που ασκεί αποτελεσματικότερη ( ιδανικότερη μορφή) αντιπολίτευση.

Αυτό, αν δεν αλλάξει μέχρι τις εκλογές, δημιουργεί νέα δεδομένα εκλογικής συμπεριφοράς και στην ουσία ενισχύει την ρευστότητα στο πολιτικό σύστημα.

Μεσο-μακροπρόθεσμα θα οδηγήσει σε δεξιά μετατόπιση του ΠΑΣΟΚ και ναι μεν θα καταστήσει πιο εύκολο τον σχηματισμό ενός ενδεχόμενου Μεγάλου Συνασπισμού, μια και τα κουκιά δεν μοιάζει να βγάζουν μονοκομματικές κυβερνήσεις, αλλά παράλληλα θα μεταβάλλει ριζικά την πολιτική φυσιογνωμία κυρίως του ΠΑΣΟΚ και δευτερευόντως της ΝΔ.