Στο Βασίλειο της Διαφθοράς

Του Αγίου

Τέσσερα αλληλοεξαρτώμενα ζητήματα συνθέτουν το φάσμα της κοινωνικής κρίσης και ανατροφοδοτούν την ανασφάλεια και τη τάση εξασθένησης της κοινωνικής συνοχής στην Ελλάδα.

Η ακρίβεια, η διαφθορά, η ανεργία και η φτώχεια, αξιολογούνται από τους πολίτες ως τα σημαντικότερα προβλήματα, που τους απασχολούν, σύμφωνα με τη νέα έρευνα της κοινής γνώμης, που διεξήγαγε τον περασμένο μήνα η VPRC.

Πέραν της είδησης ότι το πρόβλημα της διαφθοράς συνεγείρει πλέον τις συνειδήσεις, καθώς, μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο, όταν δηλαδή ξέσπασε το σκάνδαλο Μαξίμου-Ζαχόπουλου, συγκέντρωνε ποσοστό 3%, ενώ τώρα καταγράφεται στο 19%, ξεπερνώντας σε βαθμό αξιολογικής σημαντικότητας ακόμη και αυτά τα προβλήματα της ανεργίας και της φτώχειας που ακολουθούν με παραπλήσια ποσοστά, 18% και 16%, αντιστοίχως, το μίγμα αυτό αυξάνει επικίνδυνα την κοινωνική εντροπία, ανατροφοδοτώντας την δυσπιστία, τον ατομισμό και την προσωπική ανασφάλεια.

Ο κόσμος δίχως να το καλοκαταλαβαίνει, συνδέει πλέον τη διαφθορά με την ανεργία και τη φτώχεια, οι πλέον μορφωμένοι μάλιστα και οι άνθρωποι της αγοράς δεν διστάζουν να αποδώσουν μέρος της ακρίβειας στα προηγούμενα τρία φαινόμενα που πλήττουν τη χώρα.

Τα προβλήματα αυτά αντιμετωπίζονται από το καθεστώς αποσπασματικά και πάντα ως μακροοικονομικά ζητήματα ή υποθέσεις που σχετίζονται με την κοινωνική προσαρμογή ομάδων του πληθυσμού στη νέα-αγορά.

Οι κυβέρνηση μάλιστα, με θράσος και θεωρώντας προφανώς ότι απευθύνεται σε ανημέρωτους και άσχετους πολίτες, επιχειρεί να πείσει ότι τα ζητήματα αυτά ιεραρχούνται τόσο ψηλά, ως κοινωνικά προβλήματα, και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Ψέμα και επικίνδυνος ακροβατισμός που οδηγεί πιο γρήγορα στο γκρεμό.

Η σύνδεση και αλληλόδραση διαφθοράς-ανεργίας-φτώχειας είναι σύγχρονο ελληνικό φαινόμενο με τεράστιες οικονομικές, κοινωνικές, ψυχολογικές και τώρα πολιτικές παρενέργειες, οι οποίες αποτυπώνονται στις μετρήσεις της εκλογικής συμπεριφοράς και οι οποίες καταδεικνύουν την αυξανόμενη αποστροφή των πολιτών προς τον δικομματισμό.

Με μύθους, τηλεόραση και προπαγάνδα δομείς υπερ-πραγματικότητες, αλλά δεν μπορείς για πάντα να κοροϊδεύεις τους πάντες. Έρχεται η στιγμή που η πραγματικότητα δεν μπορεί πλέον να τοποθετηθεί σε κάποιο αρχείο, όπως τα σκάνδαλα και οι δικογραφίες τους.

Παρά την αίσθηση που υπάρχει, για βελτίωση του γενικού επιπέδου ευημερίας, το ποσοστό φτώχειας στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια παραμένει σταθερά πάνω από το 20% του συνολικού πληθυσμού. Όπως δείχνει η μελέτη του Θεόδωρου Μητράκου, από την Τράπεζα της Ελλάδος, και του Πάνου Τσακλόγλου, από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, με τίτλο «Ανισότητα, φτώχεια και συνολική ευημερία στην Ελλάδα: μια ιστορία 30 ετών».

Το φαινόμενο της φτώχειας όχι μόνο παραμένει «ανθεκτικό» στο χρόνο, αλλά επεκτείνεται σταδιακά και με δυναμική τάση σε νέα κοινωνικά στρώματα, που μέχρι χθες θεωρούνταν προνομιούχα, ενώ και οι εισοδηματικές ανισότητες παραμένουν έντονες, παρά τη μερική αναδιανομή του εισοδήματος που παρατηρήθηκε από το 1974 και μετά.

Στην Ελλάδα, που ευδοκιμούν οι αριθμοί και οι μίζες, το πλουσιότερο 20% του πληθυσμού έχει 6,1 φορές υψηλότερο εισόδημα από το φτωχότερο 20% της κοινωνίας μας.

Και το πιο ενδιαφέρον είναι ότι οι ανισότητες δεν διατρέχουν απλώς κάθετα την κοινωνική ιεραρχία όπως ξέραμε μέχρι πρότινος, αλλά διαμορφώνουν οριζόντιες διαχωριστικές γραμμές μεταξύ των ίδιων κοινωνικο-οικονομικών ομάδων. Υπάρχουν δηλαδή μεγάλες εισοδηματικές ανισότητες εντός των γιατρών, των δικηγόρων, των δημοσιογράφων κ.ά. και όχι τόσο μεταξύ αυτών των επαγγελματικών κλάδων.

Το χειρότερο, ίσως, είναι ότι οι πρόσφατες κοινωνικο-οικονομικές αλλαγές «μετατοπίζουν» τη φτώχεια σε νέες πληθυσμιακές κατηγορίες, όπως στους νέους εργαζομένους ηλικίας 25-35 ετών (η γνωστή και ως γενιά των 600 ευρώ), σε άτομα με υψηλό εκπαιδευτικό επίπεδο και στον αστικό πληθυσμό. Αυτό προκαλεί με τη σειρά του συνθήκες αποκλεισμού ( οικονομικού και κοινωνικού, αλλά και, λαμβάνοντας υπόψη τη διάρθρωση του πολιτικού συστήματος , πολιτικού) στην πλέον εκπαιδευμένη, φιλόδοξη, αντικειμενικά προοδευτική και ελπιδοφόρα ομάδα του πληθυσμού.

Κάπως έτσι όμως η ανεργία, η φτώχεια και η ακρίβεια γίνονται το ισχυρότερο όπλο του συστήματος για τη νομιμοποίηση της πατρωνίας και της διαφθοράς, πάνω στις οποίες στηρίζει το βασίλειο του.