Έλληνες: Δημοκρατικά αναλφάβητοι

Του Αγίου

Με ιδιαίτερη λύπη παρακολουθώ από μακριά αλληλοτροφοδοτούμενες, αντιδημοκρατικές στάσεις και συμπεριφορές, από αγανακτισμένους πολίτες στη χώρα μας.

Είναι αλήθεια, ότι όταν μια κοινωνία διέρχεται κρίση, γίνονται περισσότερο ορατά από ποτέ τα δημοκρατικά της αντανακλαστικά και το επίπεδο της δημοκρατικής της κουλτούρας.

Άλλωστε, είναι αυτά ακριβώς τα δύο στοιχεία που συμβάλουν - στο βαθμό που υπάρχουν - στην υπέρβαση της κρίσης και στην χάραξη νέων πολιτικών και κοινωνικών οριζόντων.

Επισημαίνω, ευθύς εξαρχής, ότι δημοκρατία δεν είναι οι θεσμοί του αστικού-εθνικού-κράτους, ούτε, περιοριστικά, η εκάστοτε διαβουλευτική-σχέση της πολιτείας με τους πολίτες, αλλά κυρίως η δημοκρατική κουλτούρα, που συνέχει τα άτομα και τα κοινωνικά στρώματα.

Παρατηρούμε τις τελευταίες μέρες, με αφορμή το «ασφαλιστικό», την συντηρητική κυβέρνηση της ΝΔ να στρέφει έντεχνα, ή λιγότερο έντεχνα, κοινωνικές ομάδες εναντίον άλλων, συνδικαλιστές να εκδηλώνουν συμπεριφορές τιμωρού προς το κοινωνικό σύνολο και ένα σημαντικό, μάλλον, τμήμα της κοινής γνώμης, με την καθοδήγηση και την εμπνευσμένη ηγεσία των ΜΜΕ και των τηλεοπτικών λειτουργών τους, να αγανακτεί με τους εκάστοτε απεργούς και να επιζητεί εκδίκηση.

Βλέπουμε πλέον στην Ελλάδα, που δήθεν έχει χωνέψει την Δυτική Δημοκρατία, να εκδηλώνεται μια διαλυτική για την κοινωνική συνοχή κουλτούρα και συμπεριφορές εχθρικές προς τις δημοκρατικές αξίες, καθώς και ως προς την κατανόηση και ανοχή, που αναδεικνύει ως θεμέλιο της κοινωνικής συμβίωσης ο Δυτικός Πολιτισμός, αλλά και πολλές επιμέρους κουλτούρες στις άλλες Ηπείρους.

Σύμφωνα με μια πρωτότυπη και πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα που παρουσίασε το περιοδικό «Science» ( (Punishment and cooperation across societies http://www.sciencemag.org/) οι περιπτώσεις αντικοινωνικής τιμωρίας ήταν σπάνιες στις χώρες με πιο ανεπτυγμένη δημοκρατία και πολύ πιο συχνές στις χώρες με χαμηλότερο επίπεδο δημοκρατικής εξέλιξης.

Το δραματικό επίπεδο του δημοκρατικού αναλφαβητισμού των Ελλήνων, φανέρωσε με συστηματικό τρόπο, πείραμα επιστημονικής ομάδας από το Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ, που στηρίχθηκε σε ένα παιχνίδι «οικονομικού-συμπεριφορισμού», το οποίο αποσκοπούσε στην μελέτη της συμπεριφοράς των «παικτών» από 15 χώρες - μεταξύ αυτών και Ελλήνων - και στην ταυτοποίηση των στάσεων που εκδηλώθηκαν με τις αντίστοιχες κοινωνίες από τις οποίες προέρχονταν οι συμμετέχοντες.

Η έρευνα έδειξε, επίσης, ότι η τάση για εκδίκηση είναι πιο διαδεδομένη στις κοινωνίες όπου οι πολίτες αδιαφορούν για τους νόμους. Παίκτες από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Βρετανία, την Ελβετία, τη Δανία, τη Γερμανία και την Αυστραλία έδειξαν ότι αναγνώρισαν τα λάθη τους όταν τους επιβλήθηκε κάποια ποινή, αντιθέτως με τους Έλληνες, τους Ρώσους, τους Τούρκους και τους Σαουδάραβες οι οποίοι επιχείρησαν να πάρουν το αίμα τους πίσω. Περισσότερα επ’ αυτού: http://www.tanea.gr//Article.aspx?d=20080312&nid=7792441&sn=&spid=877

Πριν αντιτάξετε ιστορικά, ανθρωπολογικά και κοινωνιολογικά επιχειρήματα για να δικαιολογήσετε τον ατομικισμό των Ελλήνων μέχρις αρνήσεως της δημοκρατίας, αναλογισθείτε τρία πράγματα:
1) ποιος είναι ο ρόλος του πολιτικού συστήματος και των πελατειακών σχέσεων στην καλλιέργεια της αντιδημοκρατικής συμπεριφοράς,
2) ποιος είναι ο ρόλος των φορέων κοινωνικοποίησης, των ΜΜΕ και της παιδείας μας στην αναπαραγωγή του αντιδημοκρατικού στερεοτύπου,
και 3) την επικίνδυνη αντίφαση, ως προς την συγκρότηση της δημοκρατικής συνείδησης, που προκαλεί η Υπερ-Πραγματικότητα της δημοκρατικής οργάνωσης της πολιτείας σε σχέση με το καθημερινό αντιδημοκρατικό βίωμα.

Έτσι, καταλήξαμε ολοένα και περισσότεροι συμπατριώτες μας για να ξεφύγουν από τις οργανωμένες, αλλά άτυπες και μάλιστα με δημοκρατική νομιμοποίηση «μικρές χούντες» να αναζητούν λύτρωση σε μια «μεγάλη και απροκάλυπτη χούντα»!

Η αντιδημοκρατική κουλτούρα, την οποία τις τελευταίες δεκαετίες ανέλαβε να καλλιεργήσει, κατ’ αποκοπή, η διαπλοκή τώρα δείχνει τα αποτελέσματα της.

Αντί οι πολίτες να αναζητήσουν την εμβάθυνση της δημοκρατίας σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής και πολιτικής ζωής, ως τη μόνη ασφαλή οδό εξόδου από την κρίση, στρέφονται προς ολοκληρωτικές μορφές εμπέδωσης των συμφερόντων τους.

Προς αυτή την κατεύθυνση συμβάλλει έμμεσα, αλλά σημαντικά, η Κυβέρνηση και η προπαγάνδα της, που συγκυριακά και ίσως εκ του πονηρού αναπαράγεται ως αυτονόητη ( δημοκρατική!) πραγματικότητα από το κυρίαρχο σύστημα των ΜΜΕ.

Αντισταθείτε, όσο μπορείτε! Η δημοκρατία τρέφεται από τον «αγωνισμό» των ιδιαίτερων ομάδων-συμφερόντων, ζημιώνεται, όμως, από τον νόθο ανταγωνισμό και την ζηλοφθονία που προκαλούνται από εκείνους τους πολιτικούς φορείς, που μέσω της συγκυριακής ενδο-κοινωνικής σύγκρουσης, δομούν και αναδομούν τον πελατειακό τους μηχανισμό.