Του Αγίου
Η ριζοσπαστική αριστερά γεννήθηκε μέσα στις πραγματικότητες που προέκυψαν από την μετάβαση στην μετα-βιομηχανική εποχή και την αδυναμία του υπαρκτού σοσιαλισμού να διαχειριστεί την ελευθερία, την δημοκρατία, την οικονομία και εν τέλει τον εαυτό του.
Πηγαίνοντας πιο πίσω, συναντάμε τον Gramsci, ο οποίος με σοφία διαβλέπει ότι ο μαρξισμός ολοένα και περισσότερο εγκλωβίζεται στον οικονομισμό ( από τον οποίο πάσχει, μέχρι θανάτου, και ο σύγχρονος καπιταλισμός) και αναδεικνύει την ανάγκη να υπάρξει μια πιο σύνθετη σύλληψη της υποκειμενικότητας.
Για πρώτη φορά καταλαβαίνουμε ότι οι κοινωνίες πάσχουν από μια μηχανιστική αντίληψη των οικονομικών σχέσεων, που τελικά οδηγεί είτε στην υποταγή στο κράτος και τα ιδιαίτερα συμφέροντα που υπηρετεί , είτε στη νομιμοποίηση του αγοραίου ντετερμινισμού.
Με τη σκέψη του Gramsci, για πρώτη φορά αποτολμούμε να διαχωρίσουμε τον κοινωνικό ριζοσπαστισμό από την κυρίαρχη στην αριστερά , μαρξιστική θεωρία και παράδοση και να εντάξουμε σε αυτόν αναλυτικά τα νέα κοινωνικά κινήματα.
Τώρα πια καμία κοινωνική προσέγγιση της πολιτικής θεωρίας δεν θα μείνει απέξω: οι λεγόμενοι μετα-στρουκτουραλιστές ( Lacan, Deridda, Foucault) έρχονται να ζυμωθούν με το πρόταγμα μιας ριζοσπαστικής, πλουραλιστικής δημοκρατίας που θεμελιώνει η διεισδυτική μελέτη των Althusser, Καστοριάδη, Lefort, Laclau, Mouffe και άλλων.
Κάπως έτσι, ο σοσιαλισμός, μέσα από τη νέα οπτική της προοδευτικής αριστεράς δεν απορρίπτει συλλήβδην το φιλελεύθερο δημοκρατικό μοντέλο, αλλά, τουναντίον, επιδιώκει να καταστήσει συνειδητή την ανάγκη της ριζοσπαστικοποίησης των ηθικών και πολιτικών αρχών που ενυπάρχουν στην σύγχρονη, δυτικού τύπου δημοκρατία, η οποία διαρκώς εξευτελίζεται και ταλαιπωρείται από κυβερνήσεις που δεν διέπονται από δημοκρατική κουλτούρα.
Επιτέλους, ας γίνει αντιληπτό ότι η ριζοσπαστική αριστερά δεν επιδιώκει τον σοσιαλιστικό, κοινωνικό μετασχηματισμό ερχόμενη σε ρήξη με τα ιδεώδη της νεότερης δημοκρατίας, αλλά αντίθετα αποσκοπεί στην πραγμάτωση αυτών των ιδεωδών στην πολιτική πράξη.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο κινείται ο πολιτικός και ιδεολογικός προσανατολισμός του σύγχρονου φιλελεύθερου-αριστερού και επ’ αυτού δεν έχει να απολογηθεί σε κανέναν «ολοκληρωτισμό» - δεξιό ή αριστερό - που διακρίνει σημάδια δήθεν πολιτικής ασάφειας στην ιδεολογική συγκρότηση και την πολιτική πρακτική που χαρακτηρίζουν την προσέγγιση του.
Την επιστροφή του πολιτικού στην κοινωνία, την οικονομία και την ίδια την πολιτική καλλιεργεί και υπερασπίζεται, όσο κανείς άλλος, η σύγχρονη ριζοσπαστική αριστερά, για αυτό, ακριβώς, πανικοβάλλονται όλες εκείνες οι δυνάμεις που αντιστρατεύονται την χειραφέτηση των κοινωνιών στο πλαίσιο ενός παγκοσμιοποιημένου συστήματος σχέσεων κυριαρχίας.
Ο φιλελεύθερος- αριστερός δεν πάσχει από νοσταλγία της χαμένης «σοσιαλιστικής ουσίας» που εξαφανίζεται στο παγκοσμιοποημένο σύστημα, ούτε υιοθετεί τη νεοφιλελεύθερη προσέγγιση που τελικά αναγάγει την δημοκρατία σε θεραπαινίδα του ύστερου καπιταλισμού. Δεν είναι ουτοπιστής, ούτε νεο-ρεαλιστής, ούτε βέβαια έλκεται από τον ρασιοναλισμό κάποιων σύγχρονων φιλοσόφων που βλέπουν την κοινωνική συναίνεση να παράγεται με έναν ορθολογικό τρόπο. Ο κόσμος δεν είναι ορθολογικός για αυτό ακριβώς είναι…όμορφος.
Η ριζοσπαστική-πλουραλιστική αριστερά δεν δογματίζει και δεν φαντάζεται ιδανικές πολιτικές σχέσεις. Δεν αναλώνεται στο κυνήγι για την επίτευξη κάποιας αρμονίας ( Τάξης) στον κόσμο. Δεν είναι δουλειά της πολιτικής αυτό. Δεν μπορεί εν ονόματι της τάξης και ασφάλειας να ακυρώσουμε την πολιτική διάσταση των κοινωνιών. Δεν είναι έξυπνο να επιτρέψουμε στο νέο πολιτικό-φονταμενταλισμό να κυριαρχήσει στον πολιτικό πολιτισμό και στις συνειδήσεις των πολιτών.
Η δημοκρατία υπάρχει, ακριβώς, για να αποκρυσταλλώνει κοινωνικά και να αναδεικνύει τον πολιτικό ανταγωνισμό.
Μέσα από αυτόν, όταν δεν κηδεμονεύεται από τη διαπλοκή και τα οικονομικά συμφέροντα που εκκολάπτονται στο κράτος, αναπτύσσεται κάθε φορά η νέα κοινωνική, δυναμική ισορροπία και αποκτά νόημα η νομιμοποίηση στις αποφάσεις. Σε άλλη περίπτωση η δημοκρατία αποτελεί το περιτύλιγμα του ολοκληρωτισμού και αυτό …δεν μου αρέσει!
Η ουσία βρίσκεται πάντα στο «προϊόν» αυτό-καθαυτό και όχι στο περιτύλιγμα του, την προπαγάνδα και την «δομημένη εικόνα» από τα ΜΜΕ !
1 σχόλιο:
Είναι εμφανές, μετά τα όσα ειπώθηκαν και αποφασίστηκαν στο συνέδριο της περασμένης εβδομάδας, ότι ο κ. Παπανδρέου δεν έχει καμία πρόθεση να εγκαταλείψει το ΠαΣοΚ και την πολιτική.
Είναι επίσης εμφανές ότι οι συγκρούσεις στο ΠαΣοΚ ουδεμία σχέση έχουν με ιδεολογικές διαφορές. Οι μάχες που δίνονται (και θα δοθούν) αφορούν αποκλειστικά και μόνο το ποια κομματική παρέα θα ελέγξει το κόμμα μετά την (προδιαγραφόμενη) ήττα και στις επόμενες εκλογές.
Αυτόν τον δεύτερο πόλεμο διαδοχής ο κ. Παπανδρέου θέλει να τον κερδίσει. Θέλει να ξαναδιαδεχθεί τον εαυτό του. Θέλει να διατηρήσει τη διεύθυνση της εταιρείας και να πετάξει έξω τους «μετόχους» που ζητούν αλλαγή «διοικητικού συμβουλίου» με το αιτιολογικό ότι η επιχείρηση δεν μοιράζει πλέον μέρισμα.
Ελάχιστοι είναι σήμερα οι πολιτικοί που μπορούν να απεξαρτηθούν από το ναρκωτικό της εξουσίας. Που έχουν τη δύναμη να αποσυρθούν όταν φθάσει για αυτούς το τέλος εποχής. Να πάνε σπίτι τους αναγνωρίζοντας τα λάθη τους και αναλαμβάνοντας τις ευθύνες τους. Το βέβαιο είναι ότι ούτε ο κ. Παπανδρέου ούτε οι αντίπαλοί του στο κόμμα ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Είναι όμως δύσκολο για μένα να καταλάβω- και το λέω χωρίς ίχνος ειρωνείας- πώς ο άνδρας μπορεί να αποποιείται κάθε ευθύνη για τις αποτυχίες που οδήγησαν το ΠαΣοΚ σε αποσύνθεση, να αρνείται κάθε κριτική στο πρόσωπό του.
Αν όμως οι ευθύνες του κ. Παπανδρέου είναι μεγάλες, δεν είναι μικρότερες οι ευθύνες των «άλλων ΠαΣοΚ». Ο κ. Παπανδρέου έχει τουλάχιστον το θάρρος (ή την υπεροψία) να αυτοπροταθεί ως συνεχιστής του εαυτού του. Τα «άλλα ΠαΣοΚ», το αριστερό με τις κοινωνικές ευαισθησίες και το εκσυγχρονιστικό με τον ορθολογισμό και τη νεωτερικότητα, τι κάνουν; Ερώτηση ρητορική· δεν υπάρχουν. Υπάρχουν μόνο οι «μέτοχοι» του ΠαΣοΚ. Αμοραλιστές όσο και ο άσπονδος πρόεδρός τους, μπορούν να αποκωδικοποιούν τα μηνύματα που στέλνουν οι δημοσκοπήσεις. Καταλαβαίνουν ότι το εμπόρευμα έχει πλέον βρωμίσει, αλλά περιμένουν να μείνει το μαγαζί χωρίς πελάτες για να το ανακαταλάβουν.
Αυτή είναι η λογική της σύγκρουσης στο ΠαΣοΚ. Παπανδρεϊκοί και ρευματικοί, παλαιοπασόκοι και εκσυγχρονιστές είναι εγκλωβισμένοι σε αυτή τη λογική. Και είναι έτοιμοι για όλα προκειμένου να πάρουν το πλειοψηφικό πακέτο της επιχείρησης, μη βλέποντας ότι οι μετοχές κινδυνεύουν να τεθούν εκτός διαπραγμάτευσης στο πολιτικό ταμπλό.
Karl Marx Jr
Δημοσίευση σχολίου